Digitale Ausgabe

Download
TEI-XML (Ansicht)
Text (Ansicht)
Text normalisiert (Ansicht)
Ansicht
Textgröße
Originalzeilenfall ein/aus
Zeichen original/normiert
Zitierempfehlung

Alexander von Humboldt: „Recensio Palmarum ex opere Humboldtii et Bonplandii a Runthio edito, inscripto: Nova Genera et Species plantarum etc. Tom . I. p. 250–255“, in: ders., Sämtliche Schriften digital, herausgegeben von Oliver Lubrich und Thomas Nehrlich, Universität Bern 2021. URL: <https://humboldt.unibe.ch/text/1817-Pflanzenbilder_die_Orchiden-6-neu> [abgerufen am 05.05.2024].

URL und Versionierung
Permalink:
https://humboldt.unibe.ch/text/1817-Pflanzenbilder_die_Orchiden-6-neu
Die Versionsgeschichte zu diesem Text finden Sie auf github.
Titel Recensio Palmarum ex opere Humboldtii et Bonplandii a Runthio edito, inscripto: Nova Genera et Species plantarum etc. Tom . I. p. 250–255
Jahr 1821
Ort Wien
Nachweis
in: Botanisches Taschenbuch oder Conservatorium aller Resultate, Ideen und Ansichten aus dem ganzen Umfange der Gewächskunde 1 (1821), S. 183–202.
Sprache Latein
Typografischer Befund Antiqua; Auszeichnung: Sperrung, Schriftgradvergrößerung; Fußnoten mit Asterisken.
Identifikation
Textnummer Druckausgabe: III.41
Dateiname: 1817-Pflanzenbilder_die_Orchiden-6-neu
Statistiken
Seitenanzahl: 20
Zeichenanzahl: 21739

Weitere Fassungen
Pflanzenbilder. Die Orchiden-Familie (Stuttgart; Tübingen, 1817, Deutsch)
Characteristic sketches of american vegetables (London, 1817, Englisch)
Pflanzenbilder vom Herrn Baron Alexander von Humboldt (Berlin, 1817, Deutsch)
Baron Humboldt on the bamboos of America (Edinburgh, 1817, Englisch)
Observations on the Orchidea. From the Latin of Alexander Baron Von Humboldt (London; New York City, New York, 1819, Englisch)
Recensio Palmarum ex opere Humboldtii et Bonplandii a Runthio edito, inscripto: Nova Genera et Species plantarum etc. Tom . I. p. 250–255 (Wien, 1821, Latein)
|183|

Recensio Palmarum ex opere Humboldtii et Bon-plandii a Runthio edito, inscripto: Nova Generaet Species plantarum etc. Tom. I. p. 250-255.

De limitibus, quibus in utroque hemisphae-rio Palmae continentur, jam supra egimus *) in Prolegomenis hujus operis. Vigent praeser-tim, inter tropicos, locis planis et usque adaltitudinem 500 hexapodarum, temperie me-dia annua 19°—28° cent. nocturna hyemali (siinsulam Cubae excipis, ubi boreas ex Canadaaërem frigidiorem affert) haud infra 15°. Per-paucae species montanae, in regione aequinoc-tiali, per declivitatem Andium usque ad 1300hex. adscendunt et ultra, v. c. Oreodoxa frigi-da, et Ceroxylon andicola. Extra tropicos Phoe-nix dactylifera, Chamaerops humilis, Ch. pal-metto, et Areca novae Zeelandiae nascunturiis locis, quorum calor medius non est supra
*) Ich könnte meinen Lesern auch in der Folge nochmanchen interessanten Aufsatz über die Palmenaus meinen Vorräthen liefern. Ich wünschte aberrecht sehr, durch irgend einen öffentlichen Aus-spruch belehrt zu werden, ob man wirklich einesolche Sammlung verlange?
|184|16°—17° et ubi interdum per plures dies dein-ceps terra nive obtegitur.
Linnaei tempore nonnisi 15 Palmarum spe-cies innotuerunt, quibus a Ruizio et Pavonioocto adjectae sunt: a Willdenowio et Brede-meyero sex, a nobis viginti. Sequentem libetindicem Palmarum exhibere, a Kunthio secun-dum recentiorum botanicorum scripta digestum:

Palmae frondibus pinnatis.

  • Calamus Rotang, Linn. Reed. 12. p. 121. t. 64. 65.Rumph. 5. p. 88. t. 151. Sp. pl. ed. Willd. 1. p. 202.C. petraeus. Lour. Coch. p. 260.
  • Calamus verus, Lour. Coch. p. 261. Rumph. 5. p. 105.t. 54. Sp. pl. ed. W. 1. p. 203.
  • Calamus Draco, Rumph. 5. p. 114. t. 58. f. 1. Sp. pl.ed. W. 1. p. 203.
  • Calamus niger, Rumph. 5. p. 101. t. 52. Sp. pl. ed.W. 1. p. 203.
  • Calamus viminalis, Rumph. 5. p. 108. t. 55. Sp. pl.ed. W. 1. p. 203.
  • Calamus rudentum, Lour. Coch. p. 260. Rumph. 5.p. 102. t. 52. Sp. pl. ed. W. p. 203.
  • Calamus equestris, Rumph. 5. p. 110. t. 56 et t. 57.f. 1. Sp. pl. ed. W. 1. p. 204.
  • Calamus Zalacca, Gaertn. 2. p. 267. t. 139. f. t. Rumph. 5.p. 115. t. 57. f. 2. Sp. pl. ed. W. 1. p. 204.
|185|
  • Calamus secundiflorus, Beauv. Fl. d’Oware 1. p. 14. t. 9.
  • Sagus Ruffia, Jacq. fragm. bot. p. 7. t. 4. f. 2. Sp. pl.ed. W. 4. p. 403.
  • Sagus Rumphii, Rumph. 1. p. 72. t. 17. 18. Sp. pl. ed.W. 4. p. 404. (Metroxylon Sagu. Rottb.)
  • Sagus vinifera, Beauv. Fl. d’Ow. p. 77. t. 45. sub Ra-phia. (Sagus Palmapinus Gaertn.)
  • Sagus pedunculata, Beauv. l. c.
  • Phoenix dactylifera, Linn. Lam. ill. t. 893. Sp. pl.ed. W. 4. p. 730.
  • Phoenix reclinata, Jacq. fragm. bot. 1. p. 27. t. 24.Sp. pl. ed. W. 4. p. 731.
  • Phoenix farinifera, Roxb. Corom. 1. p. 55. t. 74. Aiton.h. k. t. 5. p. 369. Sp. pl. ed. W. 4. p. 731.
  • Elate sylvestris, Linn. Reed. 3. t. 22. 25. Sp. pl. ed.W. 4. pag. 403. Lam. ill. t. 893. Jacq. Am. 277.t. 169.
  • Cocos nucifera, Linn. Roxb. Corom. 1. p. 52. t. 73. Sp.pl. ed. W. 4. p. 400.
  • Cocos chilensis, Molina Chil. ed. germ. p. 155. Sp.pl. ed. W. 4. p. 401.
  • Cocos butyracea, Linn. Mutis. Pis. bras. 62. Sp. pl.ed. W. 4. p. 401.
  • Cocos aculeata, Jacq. Am. 278. t. 169. Sp. pl. ed.W. 4. p. 401.
  • Cocos fusiformis, Swartz Fl. occ. 1. p. 616. Sp. pl.ed. W. 4. p. 401.
  • Cocos crispa, Humb. et Bonpl.
|186|
  • Bactris minor, Jacq. Am. 279. t. 171. f. 1. Sp. pl. ed.W. 4. p. 402. (Cocos guineensis Linn.)
  • Bactris major, Jacq. Am. 280. t. 171. f. 2. Sp. pl. ed.W. 4. p. 402.
  • Bactris Gasipaès, Humb. et Bonpl.
  • Kunthia montana, Humb. et Bonpl. pl. aeq. 2.p. 128. t. 122.
  • Elais guineensis, Linn. Jacq. Am. 280. t. 172. Lam.ill. t. 896. Sp. pl. ed. W. 4. p. 799.
  • Elais occidentalis, Swartz Fl. occ. 1. p. 619. Sp. pl.ed. W. 4. p. 799.
  • Nipa fruticans, Thunb. Act. holm. 1782. p. 231. Rumph. 1.p. 72. t. 16. Sp. pl. ed. W. 4. p. 597.
  • Chamaedorea gracilis, Willd. Act. acad. berol. Sp.pl. ed. W. 4. p. 800. (Borassus pinnatifrons Jacq.)
  • Geonoma pinnatifrons, Wild. Act. acad. berol. Sp.pl. ed. W. 4. p. 593.
  • Geonoma simplicifrons, Willd. l. c. Sp. pl. ed.W. 4. p. 594.
  • Oreodora acuminata, Willd. l. c.
  • Oreodora praemorsa, Willd. l. c.
  • Oreodora Sancona, Humb. et Bonpl.
  • Oreodora frigida, Humb. et Bonpl.
  • Oreodora regia, Humb. et Bonpl.
  • Aiphanes aculeata, Willd. l. c.
  • Aiphanes Praga, Humb. et Bonpl.
|187|
  • Martinezia ciliata, Flor. Peruv. syst. veget. 1. p. 295.Sp. pl. ed. W. 4. p. 1095.
  • Martinezia interrupta, Flor. Peruv. syst. veget. 1.p. 296. Willd. l. c.
  • Martinezia ensiformis, Flor. peruv. syst. veget. 1.p. 297. Willd. l. c.
  • Martinezia linearis, Flor. Peruv. syst. veget. 1. p. 297.Willd. l. c.
  • Martinezia lanceolata, Flor. Peruv. syst. veget. 1.p. 297. Willd. l. c.
  • Martinezia caryotaefolia, Humb. et Bonpl.
  • Nunnezharia fragrans, Flor. Peruv. syst. veget. 1.p. 294. Sp. pl. ed. W. 4. p. 1154.
  • Morenia fragrans, eod. l. p. 299.
  • Areca Catechu, Linn. Roxb. Corom. 1. p. 54. t. 75.Rumph. 1. p. 26. t. 4. Sp. pl. ed. W. 4. p. 594.
  • Areca lutescens, Bory it. 2. p. 296. Sp. pl. ed. W. 4. p. 595.
  • Areca humilis, Rumph. 1. t. 7. Sp. pl. ed. W. 4. p. 595.
  • Areca spicata, Rumph. 1. p. 38. t. 5. f. 1. a. Sp. pl. ed.W. 4. p. 595.
  • Areca glandiformis, Rumph. 1. p. 38. t. 6. Sp. pl. ed.W. 4. p. 595.
  • Areca oleracea, Linn. Jacq. Am. p. 178. t. 170. Sp.pl. ed. W. 4. p. 596.
  • Areca globulifera, Rumph. 1. p. 40. t. 5. f. 2. b. Sp.pl. ed. W. 4. p. 596. (A. sylvestris Lour.).
  • Areca alba, Bory it. p. 306. Sp. pl. ed. W. 4. p. 596.
|188|
  • Areca rubra, Bory l. c. Willd. l. c.
  • Areca crinita, Bory l. c. p. 307. Willd. l. c.
  • Caryota urens, Linn. Jacq. fragm. p. 28. t. 12. f. 1. Sp.pl. ed. W. 4. p. 493.
  • Caryota horrida, Jacq. l. c. 20. W. l. c. p. 494.
  • Seaforthia elegans, Brown. prodr. 1. p. 267.
  • Ceroxylon andicola, Humb. et Bonpl. pl. aeq. 1. t. 1. 2.
  • Ceroxylon deltoideum, (Iriartea deltoidea Flor. Pe- ruv. syst. veget. 1. p. 298.)
  • Manicaria saccifera, Gaertn. sem. 2. p. 469. t. 176.Sp. pl. ed. W. 4. p. 493.
  • Lodoicea Sechellarum, Labill. in Annal. 9. p. 140. t. 13.(Cocos maldivica Willd.)
  • Jubaea spectabilis, Humb. et Bonpl.
  • Attalea amygdalina, Humb. et Bonpl.
  • Alfonsia oleifera, Humb. et Bonpl.
  • Areng saccharifera, Labill. mém. de l’inst. 4. p. 215.(Sagurus Rumph. pl. 13.)
  • Ptychosperma gracilis, Labill. l. c. p. 251.

Palmae frondibus flabelliformibus.

  • Corypha umbraculifera, Linn. Rheed. 3. t. 1. 2. Sp.pl. ed. W. 1. p. 201. Lam. Encycl. 2. p. 130.
  • Corypha rotundifolia, Lam. Encycl. 2. p. 131. Sp.pl. ed. W. 1. p. 201. (Saribus Rumph. 1. p. 42. t. 3.)
  • Corypha australis, R. Brown prodr. p. 267.
|189|
  • Corypha Miraguama, Humb. et Bonpl.
  • Corypha maritima, Humb. et Bonpl.
  • Corypha nana, Humb. et Bonpl.
  • Corypha tectorum, Humb. et Bonpl.
  • Corypha dulcis, Humb. et Bonpl.
  • Corypha Pumos, Humb. et Bonpl.
  • Licuala spinosa, Thunb. nov. pl. gen. 3. p. 70. Rumph. 1.p. 44. t. 9. Sp. pl. ed. W. 1. p. 201.
  • Levistonia inermis, Brown prodr. p. 268.
  • Levistonia humilis, Brown. l. c.
  • Latania rubra, Jacq. fragm. 1. p. 13. no. 49. Sp. pl.ed. W. 4. p. 878.
  • Latania borbonica, Lam. encycl. 3. p. 411. (L. chi-nensis Jacq. fragm. 1. p. 16. t. 11. f. 1.) Sp. pl. ed.W. 4. p. 878.
  • Borassus flabelliformis, Roxb. Corom. 1. p. 50. t. 71. 72.Rheed. 1. p. 13. t. 9. 10. Rumph. 1. p. 45. t. 10. Sp.pl. ed. W. 4. p. 800. (Lontarus domestica Gärtn.)
  • Hyphaene crinita, Gärtner t. 2. p. 13. (Hyphaenecucifera Pers. Palma Couci Bauh. Doma Lam.Cucifera thebaica. Delille Descr. de l’Égypte,hist. nat. 1. p. 33. Doum Arab. cum Chamaeropeet Cocoë haud confundenda. Spreng. hist. reiherb. 1. p. 103 et 272.)
  • Hyphaene coriacea, Gaertn.
|190|
  • Chamaerops Palmetto, Mich. Amer. 1. p. 206. (Co-rypha Palmetto Walt.) Sp. pl. ed. W. 4. p. 1155.
  • Chamaerops serrulata, Mich. l. c.
  • Chamaerops humilis, Linn. Desf. atl. 2. p. 436. Sp.pl. ed. W. 4. p. 1154. (Phoenix humilis. Cav. ic. 2.p. 13. t. 115.) var. β. arborescens.
  • Chamaerops cochinchinensis, Lour. Coch. 2. p. 808.Willd. l. c.
  • Chamaerops Mocini, Humb. et Bonpl.
  • Thrinax parviflora, Swartz Fl. Ind. occid. 1. p. 614.Brown. Jam. 190. Sp. pl. ed. W. 1. p. 202.
  • Mauritia flexuosa, Linn. suppl. p. 454.
  • Mauritia aculeata, Humb. et Bonpl.
  • Rhapis flabelliformis, Ait. hort. kew. 5. p. 473. Sp.pl. ed. W. 4. p. 1093.
  • Rhapis acaulis, Sp. pl. ed. W. 4. p. 1093. (SabalAdansoni v. Corypha minor, Jacq.)
  • Rhapis arundinacea, Aiton 5. p. 474. Sp. pl. ed. W. 4.p. 1093.
Praeter eas Palmas, quas vel florentes velfructiferas describendi nobis facultas data est,ut species peculiares agnovimus subsequentes,quas futuris peregrinatoribus, ut diligenter ex-plorent, commendamus:
|191|

1. Frondibus pinnatis. (penniformibus, De Cand.)

  • Seje, (in lingua Tamanacorum Quanamari et Chimu *); Maypurensium: Puperri **)) Ori-nocensibus celebrata ob fructus, quorum plusocto millia in singulo racemo; oleum, sal(Chivi) et lac largiens, a Cocoë butyraceaMut., ut mihi quidem videtur, diversa. Depre-hendimus hanc palmam, in altitudinem 60-70 pe-dum eminentem, propter cataractas Guarinu-mae, in ripa fluminis Atabapi et inter Javitamet Caño Pimichin. Crescit quoque, teste Gilio,ad confluentem Auvanae et Sipapi, ad orientemcataractae Maypurensium. An nova Cocoësspecies?
  • Pirijao vel Pihiguao ***), trunco aculeato, foliolismembranaceis, undulato-crispis, singulis ra-cemis 50 vel 80 fructus largiens pomiformes,speciosissimos, flavos, maturitate rubescentes,plerumque abortu apyrenos, 2-3 pollicares,coetos vel assos alimentum praebentes, Musae,et Solani tuberosi modo, farinosum, saluber-rimum. Cultam vidimus procerrimam hanc Pal-
    *) Chimu vocatur varietas fructu minore, Quaena-mari fructu majore.**) Num Seje differt a Palma Vepi vel Pipiri Maypurensium? Gili. T. I. p. 173.***) Humb. Ansichten der Natur. S. 300.
    |192|mam in ripa Orinoci et Atabapi prope pagosSan Balthasar et Santa Barbara. An novumgenus?
  • Macon, caudice aculeato; juxta Maypures ad ripamToparii.
  • Jagua, vinifera, caudice inermi, ex altissimis etelegantissimis Palmarum, frondibus fere adperpendiculum adscendentibus, apice revolutis,foliolis crispis: prope cataractam Aturensiumet ad ripas fluminis Cassiquiaris. An Cocoësspecies?
  • Manaca, Maravitanorum (hispanice Palmito vel Palmiche del Rio Negro), caudice proce-ro, sed gracili, inermi, foliolis membranaceis,pectinatim dependentibus in ripa Guainiae pro-pe pagum Maroa.
  • Cucurito, (in lingua Parecorum, Vadgiai), caudiceinermi, 80-100 pedali, frondibus adscendenti-bus; insularum scopulorumque, quae juxta ca-taractas Aturensium Orinoci fluminis alveumobstruunt, mirabilis ornatus. An Oreodoxaespecies?
  • Amac, palma inermis, foliis Manacae: in ripa Cas-siquiaris. Num eadem ac Palma, quae a Tama-nacis Amacadgi vocatur?
  • Chiripa, trunco aculeato, foliolis apice truncatis,erosis, membranaceis, superne laete viridibus,subtus argenteis. Offendimus hanc Palmam in |193| ripa Cassiquiaris inter rupem Guanari et ostiaSiapae; item in sylvis Orinocensibus ad orien-tem pagi Sanctae Barbarae. An novum genus?An Aiphanes?
  • Guari, palma inermis, in ripa fluminis Tuaminiproveniens.
  • Piritu de los Caribes, caudice gracili, aculeato;prope Carichana in sylvis Orinocensium et inprovincia Novae Barcelonae: item ad ostia flu-minis Sinu. An Aiphanes?
  • Joropa, (in lingua Paragenorum, Chatofa), fruc-tu 1-2 pollicari, olivaeformi, rubro, eduli:juxta pagum Javitam.
  • Tirite, in ripa fluviorum Temi et Tuamini.
  • Massavacuri vel Ju-urivi, palma aculeis horrida,fructu ovato, pollicari, 3 perforato: prope pa-gum Javitae. Num Bactridis species?
  • Chiquichiqui vel Dgikidgiki, palma ad ripamnascens Fluminis nigri, nobilis ob rudentesinde factas, cannabeisque praestantiores.
  • Timiti, frondibus ad tegenda tuguria incolarumaptissimis: in ripa Orinoci prope Caicara et adostia Apures. Praecedentes Palmas omnes, nu-mero quindecim, in Guyanae sylvis reperimus.
  • Macanilla de Caripe (in lingua Chaymarum, Cues-so) palma triorgyalis, aculeis tota horrida, in |194| annulos parallelos dispositis, spatha clavata,16 pollicari, monophylla, spadice ramoso,fructu minuto oblongo brunneo-nigro, calycepersistenti fere ad medium tecto. Num Marti-nezia? Crescit prope coenobium Caripense cumAiphane Praga et Palmis duabus proxime de-scribendis.
  • Corozo de Caripe, trunco 12 pedali, gracili, acu-leato, aculeis brevibus, declinatis, drupa fibro-sa, semi-pollicari, subrotunda. Nux aqua etalbumine saporis amygdalini, ut in Cocoë nu-cifera, repleta. Nascitur in sylvis Novae Anda-lusiae prope Caripe, et Catuaro. Affinis Cocoiaculeatae Jacq.
  • Irasse, trunco 15 pedali, inermi, glaberrimo, fo-liolis laceris, fructu obovato, semipollicari: inconvalli Caripensi. An Martineziae species?

2. Frondibus palmatis (palmiformibus Dec.)

  • Palma amarga del Rio Sinu, caudice inermi,frondibus amplissimis, flabelliformibus. Repe-rimus cum Alfonsea oleifera ad ostia fluminisSinu vel Zenu, prope El Zapote, in regnoNovogranatensi.
  • Palma real de los Llanos, trunco 3-orgyali, iner-mi, frondibus palmato-plicatis, Coryphae tec-torum fronde majoribus. Provenit in vasta et |195|herbida planitie Caracasana prope San Carloset Guanare. An nova Coryphae species?

Quibus viginti palmis Americae meridiona-lis, botanicis hucusque fere ignotis, addendaesunt porro:

  • 5 Orinocenses a Gilio in Chorographia Guyanaehispanicae *) descriptae: Corova Tamana-corum genti panem dulcis et grati saporis,e fructibus confectum, praebens; Avati, palma procerrima; Cuti Maypurensium; Si-cuti; Aracu.
  • 9 Cayennenses, ab Aubletio passim enumeratae **),quarum altissimae Patavua, Coman et Pinau, trunco minori, gracili; Avoiravel Aouara aculeis horrida; Vuay vel Ouai arundinacea; Maripa et Paripu dioicae; Mocaya caudice tumido; et Za-guenete fructu? aculeato.
  • 3 Chocoenses, nempe: Chontaduro trunco acu-leis horrido, ex fructibus succulentis escamomnibus (praeter unam Musam paradisiacam)praestantiorem largiens; Palma de milpesos oleifera; Taparo, nana, vix 2-3 pe-
    *) Saggio di Storia Americana, T. I. p. 170-173.**) Plantes de la Guyane. T. II. p. 974. Ap. p. 103.
    |196| dalis, fructibus trilocularibus magnitudineCocoës, albumine eduli *).
  • Cocos igniaria Novogranatensium, vel PalmaNoli, cum Cocoë butyracea, Phytel. macrocarpaet Carloludovica Murrapo prope urbem Sala-zar de las Palmas proveniens **).
  • Palma de Seda, Andaquiorum genti celebrata, in-ter fluvios Caquetae et Putumayi, drupa fibro-sa, ovata, 3 pollicari, basi foraminibus tribuspervia ***) , ex petiolis frondium materiemtextilem, serico similem, praebens.

*) An Chonto vel Chontaduro Chocoensium, a Chon-to Peruvianorum (Martinezia ciliata Ruiz et Pav.)cui nucleus imperforatus, diversa? An Bactridisspecies, et quidem B. Gasipaès? An Taparo Chocoensium (foliis Yuccae?) Palmarum tribuivere adscribenda? Quid Palma Cayennensium Avoyra grimpant, teste Aubletio, caudicescandenti et depresso? Num Geonomae pennati-frondi affinis? Cujusnam familiae planta tripeda-lis, frondibus pinnatis, hispanis peregrinatoribus Palma Magellanica dicta, latitudine austra-li 53° proveniens, Phoenici dactyliferae simi-lis? (Viage al Estrecho de Magellanes. pag. 316.)**) Joacquin Comacho in elegantissima Chorographiaprovinciae Pamplonensis. (Semanario delNuevo Reyno de Grenada, 1809. p. 116.)***) Fructus illos vidimus in urbe Pasto, in coeno-
|197| Quo patet, ex sola America, mox ad mi-nimum 87 Palmas nobis cognitas fore, cumqueveteris Continentis jam (hoc Aprili an. 1816.)50 innotuerint, tota tribus tunc 137 speciescomplectetur. In systemate Veg. a celeb. Will-denowio edito, 70 Palmae recensentur: Bon-plandio et mihi peregrinantibus plus 45 visae.Incredibilis prope Palmarum multitudo in uni-versa plaga aequinoctiali esse debet, tum quiatam vasta pars Africae, Asiae, Novae Hollan-diae et Americae adhuc lateat, tum quia, quem-admodum testantur observationes, a nobismet-ipsis per decursum quinque annorum institu-tae, plantae hujus familiae tam arctis limitibuscontinentur, ut fere singulis quinquagenis mil-liaribus alias species offendas. Jam si faciem *) Palmarum et adspectumanimadvertis, quanta earum differentia! Aliae(Kunthia montana, Aiphanes Praga, Oreodoxafrigida) trunco fere arundinaceae exilitatis, aliae(Jubaea spectabilis, Cocos butyracea **) ) tripedali
bio monachorum ordinis Sti. Francisci. Vulgatis-sima est Palma de Seda in vasta planitie, quaea pago San Miguel de Mocoa, in ripa Caquetae si-to, usque ad confluentem Putumayi et Guyaniaeprotenditur.*) Humb. Ansichten. S. 243.**) In ripa Magdalenae, prope villam Batallez, Co-
|198| spissitudine: aliae (Mauritia flexuosa, Chamae-rops humilis) sociatim, aliae (Oreodoxa regia *),Martinezia caryotaefolia) singulatim emicantes:hae (Attalea amygdalina) caudice humili, illae(Ceroxylon andicola) paene turrium magnitu-dine 160 — 180 pedum: aliae (Corypha tecto-rum, Alfonsia oleifera) inter tropicos solum-modo locis planis, vel in declivitate montiumusque ad 300 hexapodarum altitudinem nas-centes, aliae (ni fallor ante peregrinationemnostram per Andium juga plane ignotae) mon-tanae, nivis perpetuae limitibus propinguantes.Plantis enim alpinis vel subalpinis verae ad-scribendae sunt Palmae sequentes:
  • Kunthia Montana, alt. 250-800 hexapodarum, in-terdum usque ad 1000 hex. et ultra, regio-ne temperata Cinchonae cordifoliae; in decli-vitate montis Bateri propter convallem Hatoviejo et pagum Sti. Pauli **): item in sylvis;quae Andes obtegunt Pastoënses, inter Chilan-
    coëm butyraceam vidimus, cujus truncus diame-tro quinquepedali.*) Cubensis illius palmae truncus, parte superiori,coloris laete viridis.**) Unde nomen Canna de San Pablo vel dela Vibora.
    |199| quer et Barbacoas, ut in montibus, aëre tem-perato utentibus, Provinciae Mocoae.
  • Oreodoxa frigida, alt. 1000-1400 hex. in AndibusQuinduensibus, Juglandi et Podocarpo inter-mixta.
  • Ceroxylon andicola, alt. 920-1500 h. in montibusTolimensibus et S. Joannis, Oreodoxae frigidaeet Quercui granatensi sociata, aërem frigidumtolerans, nocturna temperie vix 6°-8°. Frequen-tissime reperitur speciosa haec Palma, cera *)(quae totum obducit truncum) notabilis, in de-clivitate Andium Quinduensium, orienti soliopposita, inter Nevados de San Juan et. Toli-ma, prope Passo del Machin, Alto de las Se-pulturas, et Los Galiegos: in declivitate occi-dentali rarius provenit. Vidimus tamen truncosprocerrimos prope El Inciencial, alt. 1240 he-xapodarum. Ultra 1500 hex., prope Los Vol-cancitos et La Garita del Paramo, Ceroxylonandicolam non reperimus, Escalloniae et Thi-baudiae sociatam. Inclyti botanici Novograna-tenses, Josephus de Caldas et Georgius Thad-daeus Lozano, naturalium rerum scriptores
    *) Quae Palma cerifera Brasiliensis, Carnauba dicta, et a cel. Brande commemorata? (NicholsonJourn. vol. XXXI. p. 14.
    |200| diligentissimi in Andibus Guanacensibus *) aliastres Palmas alpinas offenderunt, non longe anive perpetua **).
Perdiu botanicis Palmae fere non nisi stami-nibus senis ***) innotuerunt; nostra tempestasjam sex genera staminibus numerosis recenset,ut Caryotam, Manicariam et Lataniam antiquaeContinentis, et palmas Andenses, a Ruizio,Pavonio et nobis descriptas, Ceroxylon, Jubae-am et Attaleam. Notandae praesertim, nec fu-turis per Americam peregrinatoribus sat com-mendandae sunt Palmae fructu strobilifero, qua-rum medulla farinam Sagu similem praebet,Continentis novae gentibus praestantissimumalimentum. Longum esset, neque hujus operis, singu-las utilitates Palmarum enumerare, res inter sediversissimas ****) praebentium, vinum, oleum,ceram, farinam, saccharum, salem. Nomina spe-cifica saepe ex incolarum linguis mutuo sum-
*) Paramo de Guanacas.**) Semanario de Santa Fe de Bogota 1809. Nro. 21.pag. 163.***) Areca, cui Linnaeus stamina novem tribuit, te-ste Roxburgio, non nisi sex numerat.****) Plantae aequinoctiales T. II. p. 131.
|201| si *); rejectis vocabulis illis **), quibus inregionibus aliis aliae Palmae denotantur.
In ea, quam peragravimus, parte hemis-phaerii borealis, inter montes Caracasanos etAmazonum flumen, Palmas in universum Ja-nuario et Februario florentes deprehendes. Ac-cidit tamen, ut etiam aliis mensibus floreant;nobis quidem necesse fuit, tantum eam tempe-statem anni indicare, qua cujusque speciei flo-res vel fructus examinavimus. Quod si Palmae pulcritudine formae et pro-ceritate trunci fere caeteris omnibus plantarumfiguris antecellant, id quoque natura tributumiis est, ut nulli alii arborum generi neque uber-tas fructuum, neque abundantia major sit. Suc-ci enim sursum tendentis vis, non tantum infrondium spissitudinem et humentem umbram,quantum in florum atque fructuum incredibilemcopiam prorumpit. Neque solummodo in agrispalmis consitis, sed etiam locis sylvestribus,ab omni humano cultu remotis, tota fere terratanta fructuum abundantia premitur, ut saepe adtripollicarem altitudinem coacerventur. Exem-plo sunt: Alfonsia, Cocos butyracea, Seje, Pi-higuao, Mauritia.
*) Corypha Pumos, C. Miraguama, Aiphanes Praga, caet.**) Corozo, Piritu, Macanilla, Palmiche caet.
|202| In singulis spathis Phoenicis dactyliferae, te-ste Kaempfero *), plus 12000 florum masculo-rum continentur. Nobis multo plures deprehen-dendi facultas fuit in Alfonsia amygdalina. Et-enim computata superficie uniuscujusque ramiamentiformis, initoque diligenter numero flo-rum in pollice quadrato, observavi quemvisramum amentiformem continere 1800 floresmasculos. Atqui in quoque spadice Alfonsiae,ut supra monuimus, 110-120 illorum amen-torum numerantur; unde fit, summam florumin universo spadice esse 207000 florum et intota Palma (quippe quae 2-3 spathas una fe-rat) ultra 600000. Eadem putatione in Seje, quaeOrinocensibus alimentum praebet praestantissi-mum, quisque racemus 8000 fructus largitur,quorum tamen multi immaturi defluunt. InPalmetis, Pihiguao consitis, singuli trunci quot-annis ere 400 fructus ferunt pomiformes, tri-tumque est verbum inter fratres S. Francisci,ad ripas Orinoci et Guainiae degentes, mirepinguescere Indorum corpora, quoties uberemPalmae fructum fundant.

Humboldt.


*) Amoen. exot. pag. 699. Desfont. Flora atlantica.T. II. pag. 144.